IRENA SENDLEROWA


IRENA SENDLEROWA ( 1910–2008)

WARSZAWIANKA STULECIA, SPRAWIEDLIWA WŚRÓD NARODÓW ŚWIATA, DAMA ORDERU ORŁA BIAŁEGO I ORDERU UŚMIECHU.

Niosła pomoc potrzebującym – była sanitariuszką podczas powstania warszawskiego, zaangażowana w ratowanie żydowskich dzieci. Po zakończeniu wojny była naczelniczką Wydziału Opieki Społecznej, działała także w Lidze Kobiet, przewodniczyła komisjom ds. wdów i sierot oraz ds. zdrowia w Stołecznej Radzie Narodowej.

W sierpniu 1942r Irena Sendlerowa była świadkiem pochodu dzieci i Janusza Korczaka na Umschlagplatz (plac przeładunkowy, skąd przewożono Żydów do obozu zagłady w Treblince)  co określiła   jako jedno z najdramatyczniejszych przeżyć w czasie wojny:

Z wszystkich moich najbardziej dramatycznych przeżyć wojennych, jak tortury na Pawiaku, w gestapo przy alei Szucha, umierająca młodzież w szpitalu powstańczym, w którym byłam pielęgniarką, nie zrobiły na mnie takiego wrażenia, jak widok tego pochodu Korczaka, z dziećmi idącymi spokojnie na spotkanie śmierci”.

W jednym z wywiadów powiedziała:

„Ja tylko próbowałam żyć po ludzku. To przecież nic takiego, każdy by tak zrobił, trzeba podać rękę tonącemu. Nawet jeśli nie umie się pływać zawsze można jakoś pomóc.

Nauczył mnie tego mój tatuś”.

EMPATIA

W najprostszym rozumieniu empatia jest wrażliwością człowieka na kontekst społeczny, sytuację, myśli, emocje i zachowanie drugiej osoby. Dzięki niej możliwe jest przyjmowanie różnych ról społecznych oraz współdziałanie w związku, zespole czy grupie. Wysoki poziom empatii umożliwia nam wczucie się, dostrzeżenie i zrozumienie drugiej osoby w określonej sytuacji, a to z kolei wpływa na naszą decyzję o sposobie zachowania się w stosunku do niej zaoferowaniu wsparcia, pomocy czy odpowiedniej przestrzeni na działanie.

Wiek 0 -2 lata

To okres gdy dzieci są bardzo silnie skoncentrowane na sobie, a ten egocentryzm jest jak najbardziej naturalny. Maluch nie rozumie, że kota boli ogon, gdy go ciągnie. W tym okresie mogą pojawiać się pierwsze przejawy empatii, wynikające z chęci naśladowania dorosłych (usypianie lali, karmienie misia).

Wiek 2-4 lata

To w dalszym ciągu wiek egoizmu i egocentryzmu. Dziecko skupione jest wyłącznie na swoim “ja”; (ja chcę, teraz ja, ja muszę) i nie dba o uczucia innych. W okolicy 3 lat mogą pojawiać się sygnały, że maluch czasami wyciąga wnioski z obserwowanych wokół siebie zachowań empatycznych i próbuje postępować podobnie (przejawy troskliwości – przykrywanie mamy kocem, podzielenie się czymś).

Wiek 4-6 lat

W tym wieku dziecko zaczyna dostrzegać więzi między ludźmi, zaczyna też rozumieć, co może mieć wpływ na nie. Dlatego chętniej dzieli się swoimi zabawkami, docenia wartość podarunku (samo chętnie przygotowuje prezenty) rozumie, że uderzenie kogoś zaboli. To czas, gdy dzieci bardzo uważnie obserwują kontakty międzyludzkie, koncentrują się na nawiązaniu kontaktów z rówieśnikami, ale to także czas, gdy dzieci bywają okrutne i ignorują sygnały empatyczne (zwłaszcza, gdy tak jest im tak wygodniej).

Nauka zachowań prospołecznych odbywa się przede wszystkim  w środowisku domowym. Ważne jednak, by tego rodzaju reakcje nie były przez rodziców nagradzane w sposób materialny.

To istotne, by młody człowiek miał poczucie, że pomoc innej osobie była jego własną decyzją i wynikała z wewnętrznej motywacji do działania.

Warto uczyć dzieci wrażliwości każdego dnia. Porozmawiajcie wspólnie o tym, co dobrego każdemu z Was udało się ostatnio zrobić dla innych.

RADY DLA RODZICÓW:

•Pamiętajcie, że do przeżywania emocji dojrzewa się, a nauka ich przeżywania związana jest z doświadczaniem społecznym. Małe dziecko, w pierwszej kolejności, będzie zwracało uwagę na reakcję rodzica, zanim zachowa się w określony sposób. •Rozwijanie empatii to nauka tego, co dobre, a co złe. Wzbudzanie chęci do pomocy innym pozwala dzieciom porządkować świat i określić swoje w nim miejsce.

•Małemu dziecku należy dokładnie tłumaczyć sytuacje społeczne. Powinno ono wiedzieć, w jaki sposób na jego zachowanie reaguje rówieśnik – co, w związku z tym, myśli, czuje i robi.

•Stosujcie język emocji w domu – we wspólnej rozmowie starajcie się rozpoznawać uczucia drugiej osoby.